Fip hastalığının tanımı, kedilerde corona virüse bağlı olarak ortaya çıkan ve virüs enfekte olduktan sonra tedavinin olumlu gitmemesi halinde yaşamsal tehlike barındıran bir hastalıktır. Vücuduna corona virüs enfekte olan kedinin zamanla bağışıklığının düşmesi nedeniyle karın zarında yangı ve sıvı birikmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Kedinin vücuduna enfekte olan corona virüs mutasyına uğramakta ve hastalığa neden olmaktadır. Açılımı “Feline İnfektious Peritonis” olan fip hastalığı, genellikle 2 yaşının altındaki yavru kedilerde ortaya çıkmaktadır. Fip hastalığı evcil kedilerde veya sokak kedilerinde görülebilir. Fip hastalığının “ıslak fip hastalığı” ve “kuru fip hastalığı” olmak üzere iki ayrı çeşidi vardır. Fip hastalığı kedilerde ölümcül tehlike yaratmaktadır.
Başlıklar
Fip Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Fip hastalığının temel nedeni kediye corona virüs bulaşması ve bulaşan corona virüsün mutasyona uğramasıdır. Corona virüs kediye bulaştıktan sonra kedinin bağışıklık sisteminin çökmesine ve devamında kedinin karın zarında yangı ve sıvı birikmesine neden olmaktadır. Fip hastalığına neden olan corona virüs ile covid-19 hastalığına neden olan corona virüs aynı değildir. Bazı durumlarda kedinin bağışıklık sistemini direkt olarak etkilemez ve yalnızca ishal gibi bir belirtiyle kedi hastalığı atlatır. Ancak çoğu zaman corona virüs kedinin bağışıklık sistemiyle etkileşime girerek hayati tehlike oluşturmaktadır.
Kedilerde Fip Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Fip hastalığının semptomları hemen anlaşılabilecek türden belirgin semptomlar değildir. Kedilerde fip hastalığının semptomları tıpkı corona virüse yakalanmış insanlardaki gibi hapşırma, burun akıntısı veya gözlerde sulanma olarak ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda bir tane semptom gösterebilir ve bu semptom kedinin ishal olmasıdır. Vücuduna corona virüs enfekte olan kedinin fip hastalığına yakalanmadan hafif semptomlarla virüsü atlatması mümkündür. Fip hastalığının belirtileri şu şekilde sayılabilir:
- Yüksek ateş
- Vücutta sıvı birikimi
- Kilo kaybı
- Stres
- Halsizlik, durgunluk ve yorgunluk
- Görme yetisinde gerileme
- Göz sulanması
- Solunum güçlüğü
- Nezle ve burun tıkanıklığı
- Doku reaksiyonları gibi çeşitli problemler
Kediniz sayılan belirtilerinden bazılarını gösteriyorsa mutlaka en kısa zamanda veteriner muayenesine götürmelisiniz çünkü fip hastalığı ölümcül tehlikeye dönüşebilmektedir.
Fip hastalığının iki farklı türü vardır: kuru fip hastalığı, ıslak fip hastalığı. Fip hastalığının türleri ve türlerine göre ortaya çıkan belirtileri şu şekildedir:
- Kuru fip hastalığı: Corona virüs enfekte olup kedinin bağışıklık sistemini etkilemeye başladıktan sonra kedinin damaları çevresinde enfeksiyonlu ve itihaplı lezyonlara neden olabilmektedir. Damar çevresinde oluşan lezyonlar kendinin beyin, karaciğer, böbrek akciğer ve daha birçok organına zarar verebilmektedir. Kuru formdaki fip hastalığı kedinin anormal hareketler sergilemesine ve hatta nöbetler geçirmesine neden olabilmektedir. Ayrıca kedide aşırı susama, idrara çıkması sıklığında artış, kusma, sarılık ve kilo kaybı gibi belirtiler de ortaya çıkabilmektedir.
- Islak fip hastalığı: Corona virüs kedinin vücuduna enfekte olup bağışıklık sistemini etkilemeye başladıktan sonra kedinin karnının içinde sıvı birikir ve buna bağlı olarak kedinin göbeğinde bir şişlik oluşur. Eğer sıvı birikimi göğüste meydana gelirse de kedi nefes almakta zorluk yaşayabilmektedir. Islak fip hastalığı damarlara zarar verir ve bu nedenle kedinin karın veya göğüs bölgesinde enflamasyon ve sızıntı yaratır.
Fip Teşhisi Nasıl Konulur?
Fip hastalığı tanısının konulabilmesi için veteriner tarafından kedinin karın boşluğundan veya göğsünden sıvı alınır ve kediye kan tahlili yapılır. Yapılan tetkiklerin sonucunda corona virüsün enfekte olduğu anlaşılabilir ancak sadece tetkik sonuçlarına bakılarak fip hastalığı tanısı konulamaz. Tetkiklere ek olarak veterinerin kedideki belirtileri gözlemlemesi, gerekirse ultrason yapması ve kediyi fiziken muayene etmesi gerekmektedir. Her corona virüs enfekte olmuş kedi fip hastalığına yakalanmaz, hafif belirtilerle corona virüsü kolayca atlatabilir. Veteriner tarafından fip teşhisi konulan kedinin ciddi bir tedavi geçirmesi gerekmektedir.
Ayrıca Ateşli Hastalıklar Nelerdir? Bilgilerine bakabilirsiniz.
Fip Olan Kedi Ne Kadar Yaşar?
Fip hastalığına yakalanan kedilerin hayati riskine göre kalan ömrü belirlenmektedir. Fip hastalığı esasen virüsün kedinin bağışıklık sistemini çökerterek ölüme neden olduğu için, kedinin hastalığın hangi evresinde olduğu önem arz etmektedir. Hayati tehlikesi yüksek olan fip hastalığında kedilerin bağışıklık sisteminin güçlenerek normalde dönmesi de en az ölüm tehlikesi kadar yüksek bir ihtimaldir. Bu nedenle fip olan kedinin ömrünün ne kadar kaldığıyla alakalı olarak net bir süre verilememektedir.
Kedilerde Fip Hastalığının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Fip hastalığının tedavi yöntemleri, kesin bir tedavi yöntemi bulunmaması nedeniyle genel olarak destekleyici tedavi yöntemleridir. Veterinerler fip hastalığına yakalanmış olan kediye genel olarak ilaç ve takviye desteği vererek kedinin bağışıklık sistemini güçlendirmeyi veya daha fazla düşürmemeyi amaçlarlar. Aynı zamanda hastalığın tedavi sürecinde veteriner tarafından kedinin vücudundan biriken sıvının drenajı ve kan transfrüzyonu gibi bazı yöntemler de uygulanabilmektedir. Birçok hastalıkta olduğu gibi fip hastalığında da kesin bir tedavi yöntemi bulunmadığı için erken teşhis önem arz etmektedir. Fip hastalığına işaret eden belirtiler ortaya çıktığında kedinizi mutlaka veteriner kontrolüne götürmelisiniz. Böylece bağışıklık sistemi kurtarılamaz duruma gelmeden ve hastalık ilerlemeden veteriner tarafından verilecek ilaç veya takviyelerle fip hastalığının önüne geçilebilmektedir. Hastalığının ciddiyetine ve evresine bağlı olarak veteriner kedinize en uygun tedavi yöntemini belirleyecektir.
