Mide ülseri, mide veya onikiparmak bağırsağının mide asidi ve mide sıvısı gibi tahrişe sebebiyet veren vücut sıvıları tarafından tahrip edilerek doku kaybına sebep olmasıdır.
Ülser, onikiparmak bağırsağını ve mideyi sindirim enzimlerine karşı koruyucu etkisi olan mukus tabakasının azalması neticesinde oluşur ve sindirim sistemi asitleri korunmasız olan bu tabakalara zarar vermek suretiyle ağrılı ve kanamalı olan yaralara diğer bir deyişle ülserin oluşmasını sağlar. Sindirim sisteminin sıvılarından olan pepsinin etkisi sayesinde doku kaybedilmesi daha da derin noktalara ulaşabilir ve enflamasyon adı verilen yaraların oluşmasına sebebiyet verir.
Başlıklar
Mide Ülseri Nasıl Oluşur?
Midede meydana gelen ülsere gastrik ülser, onikiparmak bağırsağında meydana gelen ülsere ise onikiparmak bağırsağı ülseri veya bulber ülseri denilmektedir. Mide ve onikiparmak bağırsağında görülen ülsere de peptik ülser denir. Mide asidinin üretilmesi ve miktarı herkeste farklı şekilde görülmektedir. Ancak bazı kimselerde fazla miktarda üretim olabilmektedir.
Peptik Ülser Belirtileri
Peptik ülser, midenin iç tarafında ve ince bağırsağın üst bölümünde türlü nedenlerden dolayı gelişen açık olan yaralara verilen addır. Ülserin en yaygın olan belirtisi devamlı mide ağrılarıdır. Ülser hastalığının en bilinen sebebi Helicobacter pylori bakterisinin yapmış olduğu enfeksiyondur. Birtakım ilaçların uzun süreli kullanılması da ülsere sebebiyet verebilir. Endişe ve kaygı dolu bir yaşam ve baharatlı gıdalar doğrudan ülsere sebep olmasa da semptomların daha da kötü hale getirebilir.
Ülser, sindirim sistemi hastalıkları arasında en fazla görülendir. Toplumumuzda fazla önemsenmemekte ancak kendiliğinden tedavi edilen bir hastalık olmadığından dolayı en kısa zamanda gerekli önlemler alınmalı ve tedavi çalışmalarına başlanmalıdır. Eğer dikkat edilmezse sindirim sisteminde ağır hasar meydana gelebilir.
Kimlerde Ülser Görülebilir?
Türkiye’de mide ülseri hastalığından fazla onikiparmak ülseri daha çok yaygındır. Ülser hastalığına erkeklere kadınlara göre üç kat daha fazla yakalanılmaktadır. 30 ile 50 yaş aralığında onikiparmak bağırsağı ülsere erkeklerde daha çok rastlanılırken 60’lı yaşlarda olan kadınlarda mide ülseri daha fazla olmaktadır.
Kaç Çeşit Ülser Vardır?
Midenin içinde oluşan ülsere mide ülseri,ince bağırsağın üst bölümünde oluşan ülsere onikiparmak bağırsağı ülseri olarak iki türdedir. Ülser daha az vakalarda zayıflama, bulantı ya da kusma, dışkıda koyu kan rengi veya siyah renkli dışkı, kusmukta kırmızılık ya da siyahlık, baygınlık hali ve nefes darlığı daha da ciddi olan belirtilere sebep olabilir.
Mide Ülseri Sebepleri Nelerdir?
Mide, sindirimde kendi işlevlerini yerine getirdiği zamanda mukozal defans sistemleri vasıtasıyla kendisini de koruma altına alarak zarar görmesini önler. Meydana gelen bazı dengesizliklerden sonra reflü, gastrit, peptik ülser ayrıca mide kanseri gibi hastalıklar meydana gelebilir. Ülserin meydana gelmesine neden olan bazı etkenler de vardır.
İnsanın vücüdunda gerek fizyolojik gerekse mekanik etkiler oluşturan helicobacter pylori olarak bilinen bir bakteri türüdür. Onikiparmak bağırsağı ülser hastalığında bu bakterinin varlığı takriben %90 oranında bulunmuştur. Ancak helicobacter pylori var olan fakat ülser görülmeyen insanlarda bulunduğu için diğer etkenlerin de ülserlere neden olduğu kanısına varılmıştır. Ülser ile birlikte mide kanseri ve gastrite sebep olduğu bilinmektedir.
Sigara ve alkol kullanımı, kullanılan birtakım ilaçlar düzensiz ve sağlıksız beslenme şekli, aşırı tuz tüketimi,yiyecekleri iyice çiğnememek, kortizon içeren ilaçlar, kaygı ve çok miktarda kafein alımı gibi sebepler ülser hastalığına yakalanma sürecini hızlandırmaktadır. Yapılmış olan çalışmalar ışığında doğal afetler yaşandığı zaman insanlarda mide kanaması ve peptik ülser sıklığının çoğaldığı tespit edilmiştir. Ekonomik sıkıntıların çok olduğu dönemlerde de hemen hemen aynı problemden muzdarip olunduğu da bilinmektedir.
Ülser Nasıl Engellenir?
Ülserin gelişmesini engellemek için bazı adımlar atmak gerekir. Buna göre insanın kendisini özellikle de bakteriyel enfeksiyonlardan korunmak için ellerin sık sık sabunlu su ile yıkanması ve yalnızca tamamıyla pişmiş besinleri tüketmek helicobacter pylori sebebiyle oluşan ülseri engelleyebilir. Düzenli bir şekilde ülsere yakalanma ihtimalini arttıran ilaçlar ve ağrı kesivileri kullanan insanlar mide sorunları ihtimalini azaltacak biçimde mesela ilaçları yemekle birlikte almak gibi yollar izlemelidirler.
İnsan,hissettiği ağrıyı azaltma imkanı olan en düşük dozun bulunması için bir tıp uzmanı ya da doktoruna başvurmalı ve ilaç alındığı zaman alkol almaktan da uzak durulmalıdır.İlacın ve alkolün birleşmesi mide rahatsızlığı riskini fazlalaştıracaktır.
Mide Ülseri Belirtileri Nelerdir?
Ülserin belirtileri arasında hazımsızlık, midenin kazınması, midenin kemirilmesi hissiyatı ve mide yanması durumudur. Genel olarak öğün aralarında hissiyat fazlalaşır. Onikiparmak bağırsağı ülserinde bazı zamanlarda hastayı gece uykusundan uyandıracak biçimde etkili olabilmektedir. Diğer belirtileri ise şöyledir:
* Mide ağrısı ve yanma
* Hazımsızlık problemi
* Kustuktan sonra oluşan rahatlama durumu
* İştahın olmaması
* Kilo kaybedişi
* Gaz problemi ile şişkinlik
* Sürekli acıkma hali
* Yemek yedikten sonra meydana gelen mide ağrısı
* Bulantı
Ülser, hafif belirtiler gösterdiği zaman ciddi belirtileri de arttırır ve hasta rahatsız olmaya devam eder. Kanama,delinme ve tıkanma gibi ciddi olan sonuçlar oluşabilir ve bu durumda acil müdahale gerekebilir.
Ayrıca bazı ülser hastalığı olan insanlarda herhangi bir ön semptom olmadan delinme veya kanama hali görülebilmektedir. Ülser hastalığında erken teşhis ve tedavi bireyin yaşam kalitesinin düzelmesi açısından son derecede önemlidir. Belirtiler tespit edilir edilmez herhangi bir sağlık kurumu veya kuruluşuna başvurmak çok önemlidir.
Mide Ülser Tedavisi
Klinik labaratuvar ve görüntüleme tetkikleri ile birlikte ülser tanısı konulmasının ardından helicobacter pylorimide asidini baskı altına alan ilaç türleri kullanılır. Şayet bakteriler hala duruyor ise enfeksiyona yönelik antibiyotik tedavisine başlanılabilmektedir.
Ülser ilaçları ile birlikte mide asidinin azaltılıp bireyin yakınmalarını en aza indirmek hedeflenir. Mide asidinin ülser üstündeki etkisini sonlandırmak iyileşmeyi tetiklemektedir.
İlaç tedavisinin haricinde yapılan bir yöntem ise asit ve pepsin salgısını önlemek hedefiyle sinirleri uyaran vagus sinirin kesilmesi durumudur. Ancak kesilmiş olması tekrarlama ihtimalini sonlandırmaz. Bazı ülser vakalarında ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir ve cerrahi müdaheleler gerekebilmektedir. Vücutta yer alan ülserler gerek kronik gerekse tekrarlayıcı olmakta ve bu durum insanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir.
Mide Ülserinin Tehlikeleri Nelerdir?
Mide delinmesi mevcut ülserin derinliğinde fazlalaşma olması onikiparmak bağırsağı ve midenin katmanlarının delinmesi halidir. Mide asidinin karın boşluğuna ulaşılması neticesi şiddetli şekilde bir acı yaşanır karın sert hale gelir ve bununla birlikte hareket yeteneği azalır.Bunun tedavisi ise genellikle ameliyat sonucunu doğurmaktadır.
Kanama üst sindirim sistemlerinde oluşan kanamaların en önemli sebebi ülserdir, bazen hiçbir belirti göstermeyen kimselerde dahi ortaya çıkabilir. Kanamayı yaşayan kimselerin dışkıları siyah rengine yakın kusma ile beraber gelen mide sıvısı da kahverengi olarak görülür.Başka bir belirtisi olmasa dahi siyah renginde dışkı var ise sağlık kurumlarına acil şekilde başvurulmaldır.
Ülser Ağrısına Ne İyi Gelir?
Ülser ağrısını dindirmek adına bazı yollar vardır. Bunlar ise şöyledir:
* Düzenli ve sağlıklı gıdalar tüketilebilir.
* Fazla şekerli ve fazla tuzlu gıdalardan uzak durulmalıdır.
* Bol sıvı tüketilmelidir.
* Çay ve kahve mümkün olduğu kadar az tüketilmelidir.
* Hafif şekilde olan buhar ile pişirilmiş gıdalar tüketilmelidir.
* Midenin sürekli boş kalmasını engellemek için ara öğünler ihmal edilmemelidir.
* Aşırı yağlı,ekşi ve kızarmış gıdaların tüketilmemesi gerekir.
